Alkoholizm |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Narastanie negatywnych skutków związanych z używaniem a przede wszystkim z nadużywaniem alkoholu, obserwuje się w sferze zjawisk społecznych, zdrowotnych i ekonomicznych. Z najnowszych danych wynika (wyniki badań przedstawione w miesięczniku z października ‘2009r. „Głos Pedagogiczny” w artykule pt. „Szkoła w pułapce uzależnień”, że alkohol jest używką niestety nadal cieszącą się największą popularnością wśród dzieci i młodzieży. Sięgają po nią uczniowie w wieku 11-19 lat.
Do głównych przyczyn można zaliczyć: Ø bunt i chęć zaszokowania ludzi, najczęściej rodziców i nauczycieli, Ø potrzebę przeżycia ryzyka , Ø powielanie wzorców rodzinnych i środowiskowych, Ø silne poczucie przynależności do grupy, identyfikacja z jej członkami, ideałami, Ø chęć poczucia się bardziej dorosłym , niezależnym, Ø chęć zaimponowania komuś, Ø potrzebę ucieczki od stawianych wymagań, problemów, zmartwień, Ø niepowodzenia w szkole, w domu, w kontaktach z rówieśnikami, Ø samotność, Ø modę, Ø nudę, Ø brak zainteresowań i perspektyw.
Pojęcia alkoholizm używa się zasadniczo w dwóch znaczeniach: pijaństwo i alkoholizm.
Ø traci kontrolę nad piciem (nie ma możliwości przerwania w dowolnym , z góry obranym momencie) Ø nie jest w stanie utrzymać się przez dłuższy czas w abstynencji a w przypadku braku alkoholu zachodzi konieczność poszukiwania go, niekiedy za wszelką cenę (z uwagi na wystąpienie zespołu uzależnienia alkoholowego).
Alkohol – jest to bezbarwny, przezroczysty płyn o specyficznym zapachu i smaku. Alkohol etylowy zwany jest również etanolem (spirytus vini) o wzorze chemicznym C2H5OH i powstaje z fermentacji cukrów zawartych w roślinach takich jak np. owoce, buraki cukrowe, ziemniaki i inne. Jest substancją łatwo mieszającą się z wodą. Właściwość ta umożliwia przenikanie alkoholu do krwi i płynów tkankowych, a szybkość wchłaniania zależy przede wszystkim od jego stężenia. W 80 procentach wchłania się do krwi z błony śluzowej jelit, pozostałe 20 procent przenika przez błonę śluzową żołądka. Wraz z krwią alkohol roznoszony jest po całym organizmie. Przeważająca część procesu spalania alkoholu zachodzi w wątrobie, gdzie utlenia się około 10 procent spożytego alkoholu. Pozostałe 210 procent ulega eliminacji przez płuca, nerki i skórę w stanie niezmienionym.
O szybkości powstania alkoholizmu w dużej mierze decyduje wiek, w którym człowiek rozpoczyna picie. Po ukończeniu 25 roku życia okres rozwijania się choroby alkoholowej może trwać od 12 do 15 lat, między 20 a 25 rokiem życia - 3 do 4 lat, a poniżej 20 roku życia - zaledwie 5 do 6 miesięcy. Zjawisko to zdeterminowane jest niedojrzałością ustroju a w szczególności mózgu.
Uzależnienie psychiczne
– przejawia się silnym pragnieniem, pożądaniem alkoholu, występowaniem
natrętnych myśli o potrzebie jego spożycia, uporczywym powracaniu do
wspomnień o przyjemnym spędzaniu czasu przy piciu, szukaniu okazji do
wypicia. Każda osoba (w tym również dzieci i młodzież) pijąc alkohol często oraz w zbyt dużych ilościach może uzależnić się. Skutkiem uzależnienia jest powstanie choroby alkoholowej. Z danych wynika, że znacznie szybciej i w dużo większym stopniu zagrożone są kobiety. W konsekwencji picia życie alkoholika ulega całkowitej degradacji. W przypadku osób bardzo młodych przejawia się to : Ø brakiem zainteresowania sprawami szkolnymi (wagarowanie, często rezygnacja z nauki), Ø konfliktami z rodzicami, ucieczkami z domu, kradzieżami na szkodę najbliższych, Ø nawiązywaniem kontaktów przestępczych, Ø popełnianiem przestępstw i wykroczeń, Ø utrzymywaniem kontaktu jedynie z innymi nieletnimi również pijącymi alkohol, Ø zaniedbaniem wyglądu zewnętrznego, Ø prostytuowanie się, Ø często łączenie alkoholu z narkotykami. Należy pamiętać, że dziecko pijące przyjmuje inne wartości. Oczywiście
są to negatywne postawy, którym towarzyszy kłamstwo i chęć oszukania
innych.
z nadużywaniem alkoholu: Alkohol będąc już we krwi przejawia działanie destrukcyjne, osłabia funkcje ciał pochłaniających i bakterii trawiennych, przez co zmniejsza
się odporność organizmu na wszelkiego rodzaju infekcje i choroby
zakaźne. Ø Wynikiem szkodliwego działania alkoholu na młody organizm jest: Ø obniżenie sprawności intelektualnej, Ø zaburzenie zdolności zapamiętywania, Ø zwiększona skłonność do zmęczenia, Ø wzmożona drażliwość i pobudliwość, Alkoholizujące się dziecko sprawia wrażenie ociężałego umysłowo i zaliczane jest do dzieci tzw. trudnych.
Warto sobie uzmysłowić, że wśród społeczeństwa naszego kraju ugruntowane są już dość mocno wzory zachowań, związane z kulturą trzeźwości. Podstawowym wymogiem obyczajowości w Polsce jest częstowanie gości alkoholem. Obyczaj ten jest tak głęboko zakorzeniony, że uchylanie się przed trunkiem jest traktowane jako wyraz nieżyczliwości a nawet niegrzeczności wobec częstującego. Wyróżniamy pięć najbardziej rozpowszechnionych stylów picia . Ø neurasteniczny: polega napiciu niewielkich ilości, często gdy się jest zmęczonym i rozdrażnionym , alkohol ma pozornie posłużyć do poprawy samopoczucia , w rzeczywistości rozdrażnienie pogłębia się , co w rezultacie zmusza do sięgania po następną porcję trunku, Ø kontaktowy: dotyczy osób, które są nieśmiałe i chcą przełamać stan izolacji i osamotnienia, już po spożyciu nawet niewielkiej ilości alkoholu osoba staje się pewniejsza siebie, dochodzi do zmniejszenia dystansu, towarzystwo ożywia się, Ø dionizyjski : polega na spożywaniu dużych ilości alkoholu, celem doprowadzenia się do stanu zamroczenia pozwalającego zapomnieć o codziennych problemach, Ø heroiczny: wymaga także dużych ilości alkoholu, w świadomości pijącego następuje podniesienie poczucia własnej mocy i gotowości do wykonania wielkich czynów, Ø samobójczy: akceptowany przez pijących, wynikający z chęci zapomnienia o tym co doskwiera, prezentowanie postawy „trzeba się zalać w trupa” aby zapomnieć o tym co doskwiera , aby choć na krótki czas skończyć z bólem.
Postawa człowieka, jego stosunek do siebie i otaczającej go rzeczywistości kształtują się już od najmłodszych lat. Również postawa wobec alkoholu i osób pijących jest wynikiem wychowania i wpływów środowiska. Na postawę i zachowania alkoholowe nieletnich ma wpływ: Ø środowisko rodzinne (dzieci świadkowie picia alkoholu przez rodziców, naśladowanie rodziców. Z badań wynika, że ok. 80% dzieci uzależnionych od alkoholu pochodzi z rodzin w których przynajmniej jedno z rodziców nadużywa alkohol. Ø środowisko rówieśnicze ( związane ze stylem funkcjonowania grupy).
Sytuację prawną nieletnich w odniesieniu do nieletnich należy rozpatrywać w dwóch kategoriach prawnych. Chodzi o to, że z jednej strony są oni chronieni przez prawo, z drugiej zaś zgodnie z przepisami odpowiadają prawnie za samo nadużywanie alkoholu oraz za czyny karalne (wykroczenia i przestępstwa ) będące skutkiem działania alkoholu na ich organizm. Do przepisów chroniących nieletnich zaliczamy: Ø Ustawa - kodeks karny : Art. 208 kk – rozpijanie małoletniego, czyli zachowanie polegające na namawianiu do picia i częstowaniu alkoholem nieletniego - chodzi o osobę , która nie ukończyła 18 roku życia,
Ø
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi : Art.
15.1, ust.1 – dotyczy zakazu sprzedaży i podawania napojów
alkoholowych osobom, które nie ukończyły 18 roku życia (złamanie zakazu,
utrata koncesji dla podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą i
Art. 43 1 .1– sprzedawca , barman – osoba która sprzedała
lub podała alkohol nieletniemu popełnia przestępstwo (odpowiada
karnie) z wymienionej ustawy. Do przepisów w myśl których nieletni odpowiada prawnie za swój związek z alkoholem zaliczamy: Ø Ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich - zgodnie z art. 6, ustawy , nieletni ( do 18 roku życia) między innymi nadużywający alkoholu zachowuje się sprzecznie z obowiązującymi normami społecznymi i moralnymi, co jest między innymi jednym z przejawów jego demoralizacji, zatem Sąd (Sędzia Wydziału Rodzinnego i Nieletnich) może zastosować środki naprawcze przewidziane w tej Ustawie takie jak : skierowanie nieletniego do specjalistycznej placówki leczenia odwykowego, umieścić w Ośrodku Szkolno-Wychowawczym, zastosować nadzór kuratora zawodowego, społecznego lub rodzica. Nieletni będący pod wpływem alkoholu dopuszczają się najczęściej takich czynów jak: zakłócenia ładu i porządku publicznego, bójki, pobicia, rozboje, wymuszenia rozbójnicze, kradzieże, kradzieże z włamaniami, uszkodzenia mienia, znieważenia funkcjonariuszy publicznych, gwałty. Należy pamiętać, że nietrzeźwość nie jest okolicznością łagodzącą dla sprawcy, w niektórych nawet przypadkach może stanowić dodatkową dolegliwość na przykład w przypadku gdy nieletni jest sprawcą wypadku drogowego. O dalszym losie nieletniego zgodnie z przepisami Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich ( Załącznik Nr 2 niniejszego projektu) decyduje Sąd rodzinny, a w niektórych przypadkach Prokuratura i dalej Sąd powszechny, gdy nieletni ukończył 15 rok życia, a dopuścił się zbrodni przeciwko zdrowiu i życiu np.: gwałtu ze szczególnym okrucieństwem, rozboju z użyciem niebezpiecznego narzędzia, zabójstwa człowieka. Reasumując można powiedzieć, że alkohol może oddziaływać na sposób realizacji czynu przestępczego, może być również motywem, dla którego czyn został popełniony.
|